Trẻ em chậm nói nhất là bao nhiêu tháng và cách cải thiện
Xác định trẻ em chậm nói nhất là bao nhiêu tháng và nhận biết các dấu hiệu sớm giúp bố mẹ có thể can thiệp và hỗ trợ bé trong từng giai đoạn. Hãy tìm hiểu kỹ các mốc phát triển ngôn ngữ của trẻ để nhận ra bất kỳ dấu hiệu bất thường sớm nhất, cùng con vượt qua giai đoạn khó khăn này.
Nhận biết trẻ em chậm nói nhất là bao nhiêu tháng?
Việc nhận biết trẻ em chậm nói nhất là bao nhiêu tháng là một vấn đề rất quan trọng mà các cha mẹ cần lưu ý cho con. Để nhận biết được trẻ có dấu hiệu chậm nói hay không, bố mẹ cần so sánh khả năng ngôn ngữ của con với các mốc phát triển ngôn ngữ bình thường. Dưới đây là những dấu hiệu của trẻ chậm nói ở từng giai đoạn cụ thể, giúp bố mẹ nhận biết và can thiệp sớm nhất.
Nhận biết dấu hiệu chậm nói ở trẻ từ 2 đến 6 tháng tuổi
Trong giai đoạn này, trẻ bắt đầu phát triển các phản xạ với âm thanh và tương tác xã hội cơ bản. Dưới đây là các dấu hiệu có thể cho thấy trẻ có nguy cơ chậm nói:
- Phản ứng chậm với tiếng cười hoặc tiếng nói: Trẻ không cười hoặc ít cười khi nghe thấy tiếng nói của người khác, kể cả khi được bố mẹ chọc cười.
- Thiếu chú ý đến âm thanh xung quanh: Trẻ không có phản ứng đối với các âm thanh trong môi trường, bao gồm cả những âm thanh lạ hoặc tiếng động đột ngột.
- Không tự cười khi có ai làm trò: Một trong những biểu hiện sớm của trẻ chậm nói là không cười tự nhiên hoặc không đáp lại khi bố mẹ chơi đùa.
Nhận biết dấu hiệu chậm nói ở trẻ từ 2 đến 6 tháng tuổi
Dấu hiệu chậm nói ở trẻ từ 6 đến 12 tháng tuổi
Khi bước vào giai đoạn này, trẻ thường bắt đầu phát âm những âm thanh đơn giản và hiểu được một số từ cơ bản. Tuy nhiên, nếu trẻ không có những dấu hiệu này, bố mẹ nên chú ý:
- Không phát âm được các âm đơn giản như "ê", "a": Đây là những âm thanh mà bé thường bắt đầu tập nói trong giai đoạn này.
- Không có phản ứng với âm thanh lạ: Khi có tiếng động mới lạ mà trẻ không quay đầu lại hoặc không tỏ ra ngạc nhiên, đây có thể là dấu hiệu trẻ gặp khó khăn về khả năng nghe hoặc phát triển ngôn ngữ.
- Không hiểu các câu đơn giản: Trẻ không có phản ứng khi nghe các từ quen thuộc như “có”, “không”, “xin chào” hoặc “tạm biệt”, điều này có thể cho thấy trẻ chưa phát triển khả năng ngôn ngữ như mong đợi.
Dấu hiệu chậm nói ở trẻ từ 6 đến 12 tháng tuổi
Dấu hiệu chậm nói ở trẻ từ 12 đến 24 tháng tuổi
Giai đoạn từ 1 đến 2 tuổi là lúc trẻ bắt đầu nói những từ đầu tiên và phát triển vốn từ vựng của mình. Tuy nhiên, nếu trẻ chậm nói, sẽ có những dấu hiệu như sau:
- Trẻ 12 tháng chưa nói được từ đơn giản: Nếu trẻ đến 12 tháng tuổi mà vẫn chưa nói được các từ đơn giản như “ba”, “mẹ” thì có thể cần được kiểm tra.
- Không tìm cách diễn đạt khi muốn gì đó: Trẻ thường khóc hoặc im lặng khi muốn điều gì đó, thay vì chỉ vào đồ vật hoặc cố gắng diễn đạt với bố mẹ.
- Trẻ 18 tháng chưa nói được câu dài khoảng 4 từ: Ở độ tuổi này, trẻ thường đã có khả năng nói được các cụm từ hoặc câu ngắn, nếu không, trẻ có thể cần được hỗ trợ ngôn ngữ.
- Không học hoặc bắt chước từ mới: Trẻ không cố gắng bắt chước lời nói của người lớn hoặc không tỏ ra quan tâm khi nghe từ mới.
Dấu hiệu chậm nói ở trẻ từ 12 đến 24 tháng tuổi
Nhận biết dấu hiệu chậm nói ở trẻ từ 24 đến 36 tháng tuổi
Giai đoạn này trẻ phát triển khả năng giao tiếp tốt hơn và bắt đầu hình thành các câu đơn giản. Tuy nhiên, nếu trẻ có các dấu hiệu dưới đây, bố mẹ cần lưu ý:
- Không làm theo các hướng dẫn đơn giản của bố mẹ: Trẻ không hiểu hoặc không thực hiện được những yêu cầu đơn giản như “đưa cho mẹ cái bút” hoặc “nhặt đồ chơi lên”.
- Khó khăn trong việc ghép từ và nói câu dài hơn 6 từ: Trẻ không thể nối các từ thành câu ngắn và chỉ có thể sử dụng một số từ hạn chế trong giao tiếp hàng ngày.
- Không học thêm các từ mới đơn giản: Khả năng học từ mới của trẻ rất chậm, trẻ có thể sử dụng đi sử dụng lại một số từ quen thuộc mà không thêm từ mới vào vốn từ của mình.
Bé chậm nói có phải là chậm phát triển trí não không?
Theo các chuyên gia, không phải mọi trẻ chậm nói đều gặp vấn đề về trí tuệ. Hầu hết các bé 2 tuổi chậm nói vẫn có não bộ phát triển bình thường. Thực tế, xác định trẻ em chậm nói nhất là bao nhiêu tháng và phân biệt giữa chậm nói đơn thuần và chậm nói do các yếu tố nhận thức sẽ giúp bố mẹ có cách tiếp cận đúng đắn và kịp thời hỗ trợ bé phát triển tốt hơn.
Chậm nói được chia thành 3 nhóm chính và chỉ có một nhóm là chậm nói do tự kỷ có thể ảnh hưởng đến nhận thức. Hai nhóm còn lại chỉ bị hạn chế về ngôn ngữ, nhưng khả năng nhận thức và trí tuệ vẫn hoàn toàn bình thường. Đặc biệt, có những trẻ dù chậm phát triển ngôn ngữ nhưng trí tuệ lại phát triển tốt hơn so với các bạn cùng lứa tuổi.
Đa số các trẻ dù chậm phát triển ngôn ngữ nhưng trí tuệ vẫn phát triển tốt
Tuy nhiên, bố mẹ không nên chủ quan. Nếu trẻ chậm nói do tự kỷ có thể ảnh hưởng đến cả khả năng nhận thức và trí tuệ. Vì vậy, việc phát hiện và can thiệp sớm sẽ giúp trẻ có cơ hội phục hồi nhanh chóng hơn.
Khi nào nên đưa trẻ em chậm nói đến gặp bác sĩ?
Những dấu hiệu trên giúp bố mẹ nhận biết được trẻ em chậm nói nhất là bao nhiêu tháng. Tuy nhiên, mỗi trẻ có tốc độ phát triển khác nhau, và đôi khi chậm nói không phải là vấn đề nghiêm trọng. Nếu trẻ có biểu hiện chậm nói kéo dài hoặc có những dấu hiệu nghiêm trọng hơn như không phản ứng với âm thanh, không giao tiếp bằng mắt, hoặc không có sự tương tác xã hội nào, bố mẹ nên tham khảo ý kiến của chuyên gia nhi khoa hoặc chuyên gia ngôn ngữ để có kế hoạch can thiệp phù hợp.
Sự quan tâm và kiên nhẫn từ gia đình cùng với sự hỗ trợ chuyên môn có thể giúp trẻ cải thiện kỹ năng ngôn ngữ và phát triển toàn diện hơn. Việc nhận biết các dấu hiệu sớm sẽ giúp bố mẹ không bỏ lỡ những cơ hội vàng để hỗ trợ sự phát triển ngôn ngữ của con.
Bố mẹ cần phát hiện sớm triệu chứng chậm nói để đưa trẻ đến gặp bác sĩ điều trị
Cha mẹ cần theo dõi sát sao và nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào ở trên, nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được kiểm tra và can thiệp kịp thời. Đừng chờ đợi quá lâu vì can thiệp sớm có thể giúp trẻ cải thiện khả năng ngôn ngữ và phát triển tốt hơn.
Tạm kết
Qua việc tìm hiểu và theo dõi sự phát triển của trẻ, bố mẹ có thể dễ dàng nhận ra dấu hiệu trẻ em chậm nói nhất là bao nhiêu tháng và kịp thời áp dụng các biện pháp cải thiện. Can thiệp sớm, kết hợp với sự hỗ trợ từ chuyên gia, sẽ giúp trẻ nhanh chóng cải thiện khả năng giao tiếp và phát triển ngôn ngữ một cách tự nhiên, tạo tiền đề cho tương lai phát triển toàn diện.